Năm 2023 đánh dấu một cột mốc đáng chú ý khi thị trường ô tô Việt Nam chào đón 5 mẫu xe MPV mới lần đầu xuất hiện, điều chưa từng xảy ra trước đây.
Trong ba năm qua, thị hiếu tiêu dùng ô tô của người Việt đã có sự chuyển hướng rõ rệt từ các mẫu sedan gầm thấp truyền thống sang các dòng xe gầm cao đa dụng. Đặc biệt, hai phân khúc có sự tăng trưởng mạnh mẽ nhất về doanh số trên thị trường là crossover (CUV) cỡ nhỏ và xe đa dụng MPV.
Thị hiếu MPV ngày càng tăng
Trước năm 2018, Toyota Innova gần như là mẫu xe MPV độc quyền trên thị trường, nhưng sự xuất hiện của nhiều gương mặt mới đã làm thay đổi cục diện. Đặc biệt, Mitsubishi Xpander ra mắt vào năm 2018 và Kia Sedona thế hệ mới năm 2021 đã tạo ra sự cạnh tranh đáng kể trong phân khúc này.
Trong ba năm qua, CUV dẫn đầu về số lượng mẫu xe mới ra mắt, tuy nhiên, xét về tốc độ tăng trưởng doanh số, MPV lại là phân khúc chiếm ưu thế trên thị trường.
Doanh số các ô tô tại Việt Nam
Biểu đồ cho thấy một sự thay đổi đáng kể trong sự ưa chuộng của người tiêu dùng từ năm 2021 đến 2023. Trong năm 2021, sedan cỡ B đứng đầu về lượng tiêu thụ, vượt qua cả CUV cỡ nhỏ và MPV. Tuy nhiên, đến cuối năm 2023, sedan cỡ B đã tụt xuống dưới hai phân khúc này. Số lượng bán ra của sedan cỡ B giảm 22%, từ 54.067 xe còn 42.571 xe. Ngược lại, phân khúc MPV chứng kiến sự tăng trưởng ấn tượng, với lượng bán tăng 88%, từ 36.044 xe lên 42.805 xe. CUV cỡ nhỏ hiện là phân khúc thu hút sự chú ý nhất, đạt 48.896 xe bán ra sau 11 tháng 2023, tăng 35% so với cùng kỳ năm 2021.
Trong nhiều năm qua, sedan cỡ B luôn là sự lựa chọn phổ biến nhất do giá bán hợp lý, chỉ đứng sau các dòng hatchback cỡ A. Tuy nhiên, thị hiếu người tiêu dùng đang chuyển dịch khi các mẫu xe gầm cao, đa dụng hơn xuất hiện và có mức giá không chênh lệch quá nhiều.
MPV, với khả năng linh hoạt phục vụ nhiều mục đích như gia đình, chở hàng hóa và kinh doanh dịch vụ, đang trở thành lựa chọn ưu việt hơn so với sedan. Dù không phù hợp cho các chuyến off-road, MPV có gầm cao hơn sedan và thấp hơn SUV, đáp ứng tốt các nhu cầu di chuyển trong đô thị cũng như ngoài đô thị.
Xpander, mẫu MPV bán chạy nhất tại Việt Nam
“Ở Việt Nam, nhu cầu mua ô tô phục vụ cho cá nhân thường thấp hơn so với nhu cầu phục vụ gia đình,” anh Đình Tuấn, quản lý một showroom ô tô cũ tại TP Thủ Đức, TP HCM, cho biết. “Xe MPV có lợi thế lớn là có thể chở được nhiều người, dù chủ xe có thể chỉ sử dụng hàng ghế sau vài lần trong năm. Tuy nhiên, nhiều người vẫn thấy rằng có thêm trang bị này là một lợi thế lớn.”
Theo anh Tuấn, sự chênh lệch giá giữa xe MPV và sedan hiện không còn quá đáng kể. Ví dụ, mẫu Mitsubishi Xpander số tự động có giá 598 triệu đồng, chỉ cao hơn khoảng 70 triệu đồng so với chiếc Toyota Vios số tự động, nhưng lại cung cấp nhiều tiện ích hơn, không gian rộng rãi hơn và khả năng chở nhiều người hơn. Công nghệ động cơ của các mẫu MPV như Xpander hay Ertiga cho phép chúng có trọng lượng lớn hơn nhiều so với các dòng sedan cỡ B, nhưng mức tiêu hao nhiên liệu gần như tương đương.
Hàng loạt lựa chọn mới gối đầu nhau
Năm 2023 đánh dấu một cột mốc đáng chú ý khi số lượng xe MPV mới xuất hiện trên thị trường Việt Nam đạt kỷ lục. Thị trường chứng kiến sự gia nhập của 5 mẫu MPV hoàn toàn mới, bao gồm Honda BR-V thuộc phân khúc MPV cỡ nhỏ và các cái tên nổi bật khác như Hyundai Custin, Toyota Innova Cross, Haima 7X trong phân khúc cỡ trung, cùng với Volkswagen Viloran thuộc phân khúc cỡ lớn.
Khoảng giá các mẫu MPV tại Việt Nam
Trước năm 2023, phân khúc MPV cỡ trung và cỡ lớn tại Việt Nam khá hạn chế với chỉ một số lựa chọn như Toyota Innova và Kia Carnival. Tuy nhiên, với sự gia nhập của những mẫu xe mới, phân khúc này đã trở nên sôi động hơn, mở ra nhiều cơ hội cạnh tranh cho các tân binh. Ngược lại, phân khúc MPV cỡ nhỏ, mặc dù có thêm sự góp mặt của các mẫu mới, vẫn chủ yếu bị chi phối bởi những cái tên quen thuộc như Mitsubishi Xpander và Toyota Veloz.
Kể từ năm 2020, khi Toyota Innova bắt đầu thoái trào, hãng đã tái định vị mẫu xe này vào năm 2023 với cái tên mới là Innova Cross. Với thiết kế mang dáng dấp SUV, Innova Cross hướng đến khách hàng cá nhân và các doanh nghiệp dịch vụ cao cấp. Đối tượng khách hàng phổ thông, thường sử dụng xe cho dịch vụ sẽ tiếp tục được phục vụ bởi các mẫu MPV nhỏ hơn như Avanza, Veloz và phiên bản cũ của Innova.
Bên cạnh Innova Cross, phân khúc MPV có giá gần một tỷ đồng hiện còn chứng kiến sự góp mặt của các đối thủ mới như Hyundai Custin và Haima 7X với động cơ xăng. Trước đây, Kia Carnival là mẫu xe chiếm ưu thế trong phân khúc MPV có giá từ hơn một tỷ đến dưới hai tỷ đồng, nhưng năm 2023 đã chứng kiến sự cạnh tranh mạnh mẽ hơn.
Từ năm 2020, khi Toyota Innova mất dần sức hút, Kia Carnival đã vươn lên chiếm lĩnh phân khúc MPV giá cao. Mặc dù doanh số của Carnival trong giai đoạn 2016-2017 chỉ đạt dưới 2.000 xe mỗi năm, con số này đã tăng vọt lên 9.320 xe vào năm 2022, gấp hơn năm lần. Theo một chuyên gia bán hàng tại TP HCM, mặc dù doanh số của Carnival chỉ bằng một phần so với hàng chục nghìn xe của Mitsubishi Xpander, với giá bán từ 1,179 đến 1,759 tỷ đồng – gấp đôi đến gần gấp ba so với Xpander – mẫu MPV của Kia mang lại biên độ lợi nhuận lớn hơn nhiều, đóng vai trò quan trọng trong doanh thu của Thaco.
Viloran trong sự kiện ra mắt tại TP HCM
Lượng bán ấn tượng của Kia Carnival và sự gia tăng nhu cầu đối với MPV đã tạo điều kiện cho Volkswagen đặt niềm tin vào phân khúc này. Với mục tiêu mở rộng dải sản phẩm và đáp ứng nhu cầu của khách hàng tìm kiếm một mẫu MPV cao cấp từ thương hiệu Đức, Volkswagen đã giới thiệu Viloran, một lựa chọn phong phú về tiện nghi và công nghệ an toàn.
So với Kia Carnival, Volkswagen Viloran nổi bật với chiều dài và trục cơ sở lớn hơn, mặc dù chiều cao gần như tương đương nhưng bề ngang lại hẹp hơn chút ít. Viloran được định giá từ hơn 1,9 tỷ đồng và chỉ cung cấp phiên bản 6 chỗ, cạnh tranh trực tiếp với các phiên bản cao cấp của Carnival, có giá trên 1,7 tỷ đồng.
Carnival nổi bật với không gian nội thất rộng rãi, đặc biệt là bề ngang. Ngược lại, Viloran chú trọng vào sự tối ưu hóa không gian chiều dọc, mang đến khoảng để chân rộng rãi hơn. Bên cạnh yếu tố thương hiệu châu Âu và các công nghệ an toàn tiên tiến, Viloran còn ghi điểm với sự chăm sóc tỉ mỉ cho hàng ghế sau, tạo ra một trải nghiệm tiện nghi cao cấp hơn.
Tính đến mức giá từ khoảng 500 triệu đến 2 tỷ đồng, khách hàng Việt hiện có rất nhiều lựa chọn trong phân khúc MPV phổ thông. Tuy nhiên, Toyota Alphard với mức giá trên 4,3 tỷ đồng, là ngoại lệ với các trang bị tiện nghi cao cấp hàng đầu trong phân khúc.
